C.C.S. Crone (1914-1951)

Cornelius Carolus Stephan  – roepnaam Kees –  Crone werd op 26 december 1914 geboren in een katholiek middenstandsmilieu in Utrecht. Hij was het zesde kind in een gezin van tien borelingen. Reeds tijdens zijn lagere schoolperiode werden versjes van hem gepubliceerd; tijdens zijn middelbare schooljaren schreef hij in de schoolkranten.

Om te onderzoeken of Kees Crone roeping had voor het priesterschap verbleef hij een aantal jaren op kostschool bij de paters Cisterciëncers in het Limburgse Pey-Echt. Hij werd geen ‘priester-dichter’. In 1934 besloot hij zijn gymnasiumopleiding aan het Utrechtse St. Bonifacius-Lyceum af te breken om fulltime schrijver te kunnen worden. Na een verhaal dat hij in eigen beheer en eigen vormgeving uitgaf, verscheen in 1936 zijn novelle Gymnasium en liefde. Dit officiële debuut werd door de pers opgemerkt; zijn humor viel op. Inmiddels had hij zich als tweeëntwintigjarige een bijzondere werkwijze eigen gemaakt. Met recenseren, bloemlezen, vertalen, de publicatie van een gedicht of verhaal in een krant of tijdschrift, (radio)voordrachten en zijn boekuitgaven verdiende hij in de economisch moeilijke jaren dertig een grijpstuiver.

In de periode 1941 – 1947 werkte Crone als letterkundig adviseur bij uitgeverij Bruna in Utrecht (t/m 1944) en bij uitgeverij Strengholt in Amsterdam. In 1947 zette hij zijn loopbaan voort bij de Algemene Kunstzijde Unie in Arnhem, waar hij zijn schrijvers- en vormgevingstalenten kon inzetten voor de promotie van de kunstvezel. Zijn baan en het gezinsleven lieten hem in Amsterdam en Arnhem weliswaar weinig tijd voor literaire arbeid, maar in zijn vrije uren werkte hij aan een nieuw boek, dat door zijn plotselinge dood onvoltooid is gebleven. Op 9 november 1951 – 36 jaar oud – stierf hij aan polio. C.C.S. Crone is begraven in Arnhem op Moscowa.

Na zijn dood is z’n literaire werk niet in vergetelheid geraakt. Crones verhalen en novellen werden en worden herdrukt en in bloemlezingen opgenomen. Ook wordt nog steeds over hem geschreven. Zijn naam werd in 2002 verbonden aan de literaire prijs van de stad Utrecht, de stad die hem ook eerde met een grote tentoonstelling ter gelegenheid van z’n honderdste geboortedag in 2014. Op diverse gevels en andere plaatsen in Utrecht zijn citaten uit zijn werk te lezen. Verder zijn er ieder jaar C.C.S. Crone-wandelingen.

Marijke van Dorst

Meer informatie: m.vandorst@inter.nl.net

Kinderboeken, boekomslagen, politieke prenten - een keuze

Grafisch Gezelschap De Luis

Boekuitgave 2008
V.l.n.r. Jo Uiterwaal, Henc van Maarseveen, William D. Kuik, Joop Moesman in 1960 tijdens werkzaamheden pand De Luis, Schalkwijkstraat 6, Utrecht. (foto F. Lapoutre)

Eerbetoon

Bij haar 70ste verjaardag in 1999 ontving Dirkje Kuik de Zilveren Stadsmedaille van de stad Utrecht uit handen van loco-burgermeester Paulien van der Linden-de Feijter en verscheen de uitgave Feestelijk verval, een liber amicorum voor de schrijfster.

De Arbeiderspers 1999

2004-2008 Kunstzaal Dirkje Kuik genaamd de Hooiwaagen, Mariaplaats 45. Initiatief Jos te Water Mulder.
2008-2012 Grafisch en Literair Museum Dirkje Kuik in voormalig woonhuis/atelier Oude Kamp 1.
Initiatief Jos te Water Mulder/Stichting Dirkje Kuik.

Tegenover haar voormalig atelier en woning Oude Kamp 1 zijn een gedicht en tekening van Dirkje Kuik geplaatst. Initiatief bewoners Oude Kamp oktober 2010. (foto Dick Goosen)
Sinds november 2010 ligt in het plaveisel van de Paulusbrug over de Nieuwegracht (tussen Hamburgerstraat en Herenstraat), een gedenksteen. Initiatief Sociëteit De Constructieve. (foto Dick Goosen)

Regelmatig wordt een Dirkje Kuik-wandeling georganiseerd www.salonsaffier.nl
Als waardering voor haar strijd als acviste voor erkenning van transseksuelen bestaat sinds 2023 de ‘Dirkje Kuik-lezing’, een vast onderdeel van het jaarlijkse Utrechtse Queer Cultural Festival.

Een Atentietegel met QR-code ter herinnering aan Dirkje Kuik bevindt zich sinds december 2024 dichtbij haar voormalige woonhuis/atelier Oude Kamp 1. Locatie: hoek Herenstraat/Oude Kamp.

Initiatief Salon Saffier/Gemeente Utrecht.

Fantastisch-figuratief oeuvre - een keuze

Dirkje Kuik aan haar etspers Oude Kamp 1 (foto C. Richel)

Geboren

Dirkje Kuik
William D. Kuik 1963 (foto L.H. Hofland)

Bekroond oeuvre

Boekhandel Broese 1968
De Arbeiderspers 1998 Multatuliprijs 1998 van het Amsterdams Fonds voor de Kunst
De Arbeiderspers 1974 Vijverbergprijs (tegenwoordig F. Bordewijkprijs) voor proza 1974
De Arbeiderspers 1991 Nominatie De Gouden Strop 1992
Meulenhoff 1969
Prijsuitreiking laureaten Jan Campertstichting 1974 Den Haag, 19 december 1974 v.l.n.r. Piet Buijnsters, William D. Kuik, wethouder Den Haag Piet Vink, M. Vasalis, Hugues C. Pernath

Begraafplaats Soestbergen

Begraafplaats Soestbergen, Gansstraat 167, Utrecht, vak 7, graf 60.

Oude Kamp 1
Museum Dirkje Kuik
William D. Kuik, Willy, met zijn ouders wandelend op het Lucasbolwerk
Atelier Dirkje Kuik en haar Prentenkabinet de Ranonkel